top of page

Şizofreni

Şizofreni, uzun yıllar boyunca yinemele ve düzelme döngüleriyle seyreden ve yıkım ile sonuçlanan bir kronik hastalık olarak tanımlanmıştır. Şizofreni; kişinin düşüncesini, hareketlerini, duygularını ifade şeklini, gerçeği algılamasını çarpıtan ve kişinin başkalarıyla ilişkilerini bozan ciddi bir beyinsel rahatsızlıktır.

 

Şizofreni de kalıcı remisyon veya tam iyileşme oldukça düşük düzeyde görülmektedir. Şizofreni hastaları çoğunlukla aile ilişkilerin, toplumda, işte, okulda ve diğer kişilerle ilişkilerde problem yaşarlar. Şizofreni yaşam boyu süren bir hastalıktır, doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir. Günümüzde şizofreninin seyri son derece değişken olmakla birlikte, artık en azından bazı hastalarda remisyonun gerçekçi bir hedef olarak kabul edilmesi mümkündür.

 

Yaygın inanışın aksine şizofreni bölünmüş kişilik değildir. Şizofreni kişinin neyin gerçek neyin hayali olduğunu anlayamadığı bir zihinsel hastalık halidir.

 

Şizofrenide çocukluktan itibaren var olan dikkat ve algı bozukluğu ve düşük stres eşiği, sosyal yaşama ilişkin bilgileri işleme süreçlerinde ve sorun çözme yetkisinde bozukluğa yol açar. Bu durum da yetişkinler dünyasının gereksinimlerine uygun davranamama ve sosyal yetersizliğe ulaşamama ile sonuçlanmaktadır. Duygulanım, duyguların ifadesi ve diğer insanların duygularının anlaşılmasındaki bozuklukta, şizofreni hastalarının sosyalleşmesini önemli derecede etkilemektedir. Sözel anlatımın yanı sıra, iletişimin duygusal yönünü düzenleyen ve sosyal iletişimin kurulmasını sağlayan, yüz ifadesi, bakış, jest, mimik ve duruş gibi davranışlardaki uygunsuzluk ve duygu dışavurumunda azalma da iletişimi güçleştirmektedir.

 

Şizofreninin şiddeti kişiden kişiye değişir. Bazıları hayatlarında tek epizod yaşarlar,  bu epizodlar haricinde de nispeten normal bir yaşam sürerler. Şizofreni belirtileri nüksetme (relaps) ve duraksama (remisyon) olarak bilinen döngüler esnasında kötüleşebilir ve azalabilir.

 

 

Şizofreni Tipleri

​

Paranoid şizofreni: Paranoid şizofreni hastaları zulüm gördükleri ya da birileri tarafından cezalandırıldıkları ile ilgili yanlış sanrılara sahiptirler. Fakat düşüncelerinin, konuşmalarının, ve duygularının oldukça normal olduğu görülmektedir.

​

Katatonik Şizofreni: Bu türün en çarpıcı belirtileri fiziksel belirtilerdir. Katatonik şizofreni de sanrılar ve hezeyanlara rastlanılabilir. Genellikle çok katı ve sert olurlar ve hareket etmeye isteksizdirler. Başkasının söylediği bir kelimeyi veya cümleyi tekrar edebilirler. Yetersiz beslenme, bitkinlik, kendisinden istenileni yapmama ve kendilerini yaralama riskleri çok yüksektir.

 

Deorganize Tip Şizofreni: Ego parçalanmasının en hızlı ve ağır biçimde görüldüğü bu tür şizofrenideki kişiler, psikoz belirtileri ortaya çıkarmayan, çocukluk dönemi yaşantısında da oyunlara fazla katılmayan, sıklıkla düş kurma eğilimli, genellikle felsefe ve din konularına aşırı ilgili, birçok yönden diğerlerinden farklı tutum ve davranışlar gösteren biridir.

 

Reziduel Tip: Daha önce geçirilmiş bir ya da birden fazla sayıda şizofrenik belirtilerin kalıntı durumlarını tanımlar. Hezeyanlar, sanrılar, bağlantısız ve anlamsız konuşmalar ya da taşkın davranışlar gibi belirgin psikotik öğelerin bozulmasına rağmen bazı bozukluk belirtilerinin sürdüğü gözlemlenmiştir.

​

Şizofreninin Sebepleri

·Genetik (kalıtım)

·Beyin Kimyası

·Beyin Anamolisi

·Çevresel Faktörler

 

Kimlerde şizofreni görülür?

Şizofreni hastalığı herkeste görülebilir. Dünyadaki tüm ırk ve kültürlerde bu hastalığa rastlandığı bilinmektedir. Her yaştan insanda görülebilir, genellikle yaşamın ilk 20 yıllarında ortaya çıktığı bilinmektedir. Erkekleri ve kadınları eşit derecede etkiler. Kadınlarda 20’li, 30’lu yaşların başlarında görülürken erkeklerde, daha erken yaşlarda (ergenlik dönemi, 20’li yaşlarda) başladığı görülür. 5 yaş üstündeki çocuklarda da görülebilir, fakat ergenlik çağından önce oluşan bu durum çok nadirdir.

​

Şizofreni nasıl tedavi edilir?

Şizofreni tedavisinin hedefi belirtileri hafifletmek ve tekrarlama riskini azaltmaktır. İlaç tedavileri, psikososyal terapi, hastaneye yatırılma ve Elektrokonvulsif Terapi (EKT) sıklıkla kullanılan tedavi yöntemleridir.

 

Muayenehanemizde Şizofreni tedavisinde ilaçlı tedavilerin yanında, dikkat ve muhakeme bozukluğu olan bireylerde bilişsel rehabilitasyon, sosyal yaşamda güçlük çeken bireylerde ise sosyal beceri eğitimi, sosyal biliş ve etkileşim terapisi gibi yenilikçi ve bilimsel etkinliği kanıtlanmış terapi yöntemleri kullanılmaktadır.

bottom of page